Ciało człowieka składa się w 60-70% z wody. To w niej zachodzą wszystkie procesy chemiczne i biologiczne, w niej rozpuszczone są niezbędne do tych procesów składniki. Jedną z cech środowiska wodnego jest jego pH, czyli odczyn kwasowo-zasadowy. Im wyższa wartość pH, tym bardziej zasadowy odczyn. Równowaga kwasowo – zasadowa to stan, w którym zachowany jest swoisty stosunek kationów i anionów w płynach ustrojowych, warunkujący odpowiednie pH i prawidłowy przebieg procesów życiowych.

Stan równowagi kwasowo-zasadowej osiągamy, kiedy zakres pH krwi dla większości procesów przemiany materii wynosi 7,35-7,45. Większe pH oznacza przewagę składników zasadowych, mniejsze - przewagę składników kwaśnych.

W odpowiednio zbilansowanej diecie istotne jest nie tylko samo dostarczanie niezbędnych składników odżywczych, ale także ich wzajemne proporcje. Wraz z pożywieniem dostarczamy do organizmu substancje mineralne, które pełnią w nim szereg istotnych funkcji m.in. wpływają one na pH płynów ustrojowych.

Równowaga kwasowo-zasadowa organizmu może zostać zachwiana. Jeśli nastąpiło zakwaszenie organizmu, mówimy o kwasicy, jeśli pH płynów ustrojowych wzrosło wtedy mamy do czynienia z zasadowicą. Większość najczęściej spożywanych pokarmów ma odczyn kwaśny, dlatego znacznie częstszym problemem jest zakwaszenie organizmu. Przewlekła forma tego zaburzenia może skutkować bólami głowy, sennością, obniżonym nastrojem, zaburzeniami rytmu serca i przewlekłym zmęczeniem. Ponadto długotrwała kwasica sprzyja powstawaniu nadciśnienia, cukrzycy i kamicy nerkowej. Zachwianie równowagi kwasowo-zasadowej w stronę odczynu kwaśnego może też być następstwem różnych schorzeń, między innymi nadciśnienia, cukrzycy, miażdżycy czy chorób serca.

Dieta większości ludzi jest dietą kwasową. Prawie każda żywność oczyszczona, zrobiona z cukru, białej mąki i innych szkodliwych składników jest kwasowa w swojej naturze. Napoje oraz większość sztucznie przetworzonych soków mają również odczyn kwaśny. To kwasowe pożywienie przyjmowane przez nas regularnie powoduje utratę równowagi pH organizmu.

Jednym ze sposobów na przeciwdziałanie nadmiernemu wpływowi zakwaszenia organizmu jest zwiększenie oddychania wewnątrz komórkowego ponieważ tlen jest zasadowy, a dwutlenek węgla jest kwasowy. Poprzez wdychanie więcej tlenu i wydalanie więcej dwutlenku węgla organizm naturalnie reguluje równowagę pH. To dlatego diabetycy z dużą zawartością cukru we krwi często potrzebują dotleniać organizm ponieważ ich krew jest zbyt kwaśna, a ciało próbuje uzyskać stan równowagi kwasowo – zasadowej.

Innym sposobem stosowanym przez organizm do neutralizowania kwasowej żywności i napojów spożywanych w diecie codziennej jest wykorzystanie alkalicznych minerałów zawartych w kościach i ich użycie. To dlatego spożywanie napojów owocowych powoduje wypłukiwanie zawartości minerałów w kościach i może prowadzić do utraty gęstości masy kostnej oraz może być początkiem osteoporozy. Pamiętajmy, im więcej napojów gazowanych pijemy tym słabsze stają się nasze kości.

Przywrócenie i utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej ma wybitnie korzystny wpływ na przebieg wielu procesów biochemicznych zachodzących w organizmie, w szczególności na utrzymanie stabilnej homeostazy. Sprzyja to regularnej, poprawnej pracy poszczególnych narządów wewnętrznych, zwłaszcza wątroby, nerek, serca i mózgu, a także całego układu immunologicznego.

Tabela produktów zasado- i kwasotwórczych